Thứ Hai, 23 tháng 7, 2012

Kinh nghiệm chăm sóc bé - Phần 14

(lamchame)


Hạ can xi huyết ở trẻ nhỏ

Canxi là một trong những chất khoáng có vai trò quan trọng trong cơ thể, tham gia vào cấu trúc xương và răng, co cơ, kích thích thần kinh, cơ chế đông máu, hoạt động của tim. Hậu quả của thiếu canxi gây khoáng hóa kém ở xương và răng, loãng xương, còi xương... 

Thức ăn có nhiều canxi là cua đồng (5.040mg/100g), ốc nhồi (1.357mg/100g), tép (910mg/100g), tôm đồng (161mg/100g, trứng, sữa, vừng, đậu tương, rau ngót, rau muống, rau giền, rau bí. 

Canxi được hấp thu ở phần trên ruột non và được hỗ trợ của vitamin D, dịch axít, mật ở ruột, lactose... nhưng bị cản trở nếu chế độ ăn có nhiều oxalat, phytat, chất béo. 

Lượng canxi huyết thanh bình thường là 9-10mg/dl trong đó 50% được gắn vào albumin và 50% ở dưới dạng tự do, ion hóa. Canxi ion 4,5-5mg/dl. 
Canxi tự do trong máu được cung cấp qua thức ăn và từ xương. Hàng ngày, canxi được huy động từ xương vào máu nhờ hormon cận giáp. 

Canxi thừa được thải ra ngoài theo phân và nước tiểu. 

Nhu cầu canxi ở trẻ dưới 1 tuổi là 300mg/ngày và trẻ trên 1 tuổi 500-700mg/ngày. 

Hạ canxi huyết khi canxi huyết thanh dưới 7,5mg/dl. 

Hạ canxi huyết ở trẻ dưới 6 tháng tuổi 

Nguyên nhân do mẹ bị tiểu đường, chế độ ăn thiếu canxi. 
Trẻ đẻ thấp cân, ngạt lúc đẻ, thiểu năng cận giáp. 
Trẻ được nuôi bằng sữa bò có nhiều photphat, trẻ còi xương sớm. 

Biểu hiện của hạ canxi huyết ở lứa tuổi này là trẻ luôn luôn trong tình trạng co thắt (spasmophilie). 

Khi ngủ hay giật mình rồi khóc thét, cơn khóc kéo dài hàng giờ như khóc dạ đề. 

Khi thở có tiếng rít do mềm sụn thanh quản. Kèm theo co thắt thanh quản gây khàn tiếng, khó thở tím tái và có khi ngừng thở. 

Sự co thắt dạ dày, cơ hoành, ruột và bàng quang làm cho trẻ nôn trớ, nấc cụt, són phân và nước tiểu. 

Hạ canxi huyết ở trẻ còi xương do thiếu vitamin D hoặc do chế độ ăn thiếu canxi 

Ở trẻ còi xương hạ can xi huyết thường xuất hiện ở giai đoạn đầu của còi xương do kém hấp thu canxi hoặc giai đoạn bệnh hồi phục do kém tái hấp thu ở ống thận. 

Khi chế độ ăn thiếu canxi, cơ thể vẫn tiếp tục bài xuất canxi với số lượng lớn nhờ vào dự trữ. Nếu cân bằng canxi tiếp tục âm tính trong thời gian dài có thể gây hạ canxi huyết. 

Bệnh biểu hiện rõ là cơn tetani, co giật toàn thân, liên tiếp nhiều cơn. Cơn co giật có khi kéo dài 3-4 phút sau đó trẻ khóc thét lên rồi trở lại bình thường hoặc trẻ tím tái ngừng thở và có thể tử vong do co thắt thanh quản. Một số trẻ có biểu hiện rõ co thắt các cơ, phát hiện thấy có dấu hiệu Trousscau (bàn tay đỡ đẻ) dấu hiệu Chvostek (gõ vào cơ má gây run cơ môi cùng bên) ngoài ra trẻ hay bị nôn do co thắt dạ dày. 

Muốn chẩn đoán chắc chắn phải dựa vào các triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm máu định lượng canxi huyết thanh (dưới 7,5mg/dl) và canxi ion (dưới 2,8mg/dl). 

Nếu hạ canxi huyết cấp và có cơn tetani thì tiêm tĩnh mạch chậm gluconat canxi. Sau khi tạm ổn định thì tiếp tục cho uống canxi kết hợp với vitamin D. 
Nếu canxi huyết thanh giảm nhẹ, không có cơn giật thì cho uống gluconat canxi kết hợp với vitamin D kéo dài cho đến khi canxi huyết thanh trở về bình thường. 

Ở trẻ còi xương, song song với điều trị vitamin D cần phải uống thêm canxi. Nếu trẻ còi xương đã hồi phục thì giảm liều vitamin D xuống liều phòng bệnh thông thường. Cho trẻ tắm nắng hàng ngày và chế độ ăn của mẹ và con có đủ protein - năng lượng, vitamin, muối khoáng đặc biệt lưu ý thức ăn giàu canxi.
Không nên dùng thuốc ho cho trẻ dưới 1 tuổi 

Không nên dùng thuốc ho cho trẻ dưới 1 tuổi vì lòng phế quản hẹp, dễ tắc đờm dãi, cần có phản xạ ho để tống chúng ra. Hơn nữa, thuốc ho thường chứa chất an thần, chế phẩm thuốc phiện, gây ngủ sâu, ngừng thở; hoặc có chất kháng histamine, corticoid, làm cho đờm khô hơn, gây tắc đường thở.

Ho là một phản xạ sinh lý có mục đích bảo vệ, tống các dị vật, chất dịch tiết, cặn bã... trong lòng đường thở ra ngoài để làm sạch, thông thoáng đường thở. Nó cũng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý như u, hạch, tràn khí, tràn dịch trung thất màng phổi, viêm phế quản... Khi trẻ bị ho, cha mẹ cần lưu ý:

- Nếu bé ho lên đờm, hãy cho bé nằm ngang, duỗi thẳng chân trên đùi bạn, sau đó vuốt nhẹ lưng, giúp bé ho dễ hơn. 

- Không cho bé uống thuốc cắt cơn ho đối với chứng ho có sinh đờm. Nếu bé không ho văng đờm ra được thì dễ có nguy cơ nhiễm trùng đường thở. 

- Giúp bé lấy vật lạ ra nếu có. 

- Nên cho bé uống nước chanh nóng pha với mật ong để giúp bé bớt đau họng. 

- Đưa bé đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt nếu bé không bớt ho trong khoảng 3-4 ngày, hay bé không ngủ được vào ban đêm, hoặc không lấy được dị vật ra khỏi cuống họng bé. Đưa bé tới bác sĩ điều trị ngay nếu bé sinh ra ho từng cơn, thở khò khè.

- Giữ yên tĩnh cho bé. Giữ ấm để tránh bất cứ nhiễm trùng nào lan vào phổi, gây viêm phế quản. Nhiệt độ trong phòng bé phải đủ ấm, thông thoáng, không để phòng quá nóng. 

- Không cho bé chạy chơi nhiều vào ban ngày bởi vì việc thở hụt hơi có thể tạo ra cơn ho. 

- Nên cho bé nằm sấp hay nằm nghiêng hẳn sang một bên vào buổi đêm để cho chất nhớt không chảy vào cuống họng gây ho. 

- Không hút thuốc trong nhà hoặc đưa bé tới nhiều nơi có khói.

Cha mẹ cần hết sức cẩn trọng trong việc dùng thuốc khi trẻ có cơn ho cấp tính. Chỉ dùng thuốc khi biết rõ nguyên nhân là do nhiễm trùng hô hấp cấp. Nên sử dụng thuốc chống viêm, thuốc giãn phế quản, hút thông đường thở cho trẻ. Với trẻ nhũ nhi (dưới 1 tuổi), không nên dùng thuốc ho.


http://shoptretho.com.vn - Thiên đường cho bé
 
Shop Trẻ Thơ | Thông tin cần thiết cho mẹ và bà bầu © 2011 Shop Tre Tho &

Chuyen cung cap do so sinh tron goi